“Сайди сайёди гумном”

(идомаи романи “Аз Самарканд то Бухоро”) -Чаро дафтаратро пора карди? Духтар баргашт ва дар пахлуяш чавонеро дид, ки аз дохили мошини худ ба вай менигарист. -Кори ту чист? -Ман ин чо кор мекунам, яъне хар руз ин чо мунтазир мешавам агар ягон хоричи ё туристе омад ба шахр мебарам ва музди корамро мегирам. Таксистам ман. -Хеле шавковар буд. Холо гум шав ман ба ту коре надорам. -Лахчаат дигар ба гуш мерасад аз кучо хасти ту? -Аз хонаи модар калонат. -Чи кадр бадзабон хасти ту.


… -Гуш кун ман чахорто одам дорам он чо мунтазири ман хастанд агар хости туро хам ба бо онхо ба шахр мерасонам. Хуб? … Баъд аз чанд дакикае он мошини ошно ба суи Шарофат наздик шуд, вале дар он ин дафъа ду зан, як духтар ва як марде хам нишаста буданд. -Биё пахлуи он занон чой хаст, шин. Натарс рохат аст, инхо бо ин мурчамиёни чои зиёде намегиранд. Шарофат ки вакт боз мунтазири утубус буд вале аз он дарак намешуд, ноилоч ба мошин нишаст ва бакияро хаволаи худо кард. Вай ки аз Самарканд ба Бухоро танхо омад ва хамин ронандахои худочуй ва савобкор вайро сахат ва саломат расониданд ва хеч иттифоке хам науфтод. Бо ин фикрхо худро шердилтар карда ба мошин нишаст ва ба бакия салом дод. Ба саломаш алейк гирифтанд ва сар то сари вайро бо таачуб нигох карданд. -Ин чи кора аст? Пурсид яке аз занон. -Чи кора хаст намедонам, вале чи кора мешавадашро хуб медонам. -Аз кучо медонед, шумо ки аз ман напурсидед. -Аз чашмони шахлоят фахмидам. Шарофат аз он ки ба ин мошин нишаст пушаймон буд ва дилаш дар вахми торик. Хост дарро боз кунад, вале ронанда бо шаст тугмаи утуматикро фишор дод ва хамаи дархо баста шуданд. Мошин ба суи шахр харакат намекард балки ба суи ноошно ва бегонатаре барои Шарофат рох мегирифт ва бо шаст мерафт. Шарофат аз постхои сари рох умедвор буд, ки вакте мошин дар назди чароге биистад аз милисахои рох кумак пурсад. Мутаасифона мошин ба ягон чое намеистод ва ягон чарогеро низ таваккуф намекард. Садои мусикии гарби низ бо баробари ханда ва шухии саворон гуши Шарофатро ба кар шудан наздик оварда буд. Сараш гич мерафт ва дилаш аз тезии харакат ва боло поин шудани мошин бехол шуда буд. -Истон, хамин чо истон. Мо ки ба вай тухфаи дастнарасида ваъда накардаем. Пас биё маззаашро худамон чашем, баъдан ба вай мебарем. – гуён аз чой каме баланд шуд марде, ки дар пеши мошин нишаста буд. -Дарро боз накун, мегурезад.- гуфт зане ки дар пахлуи Шарофат нишаста буд. – Боз накун, агар ин гурехт ман намеравам, фахмо! -Окей, окей, шуд, фахмидам.- гуфт мард ва аз байни чои нишасти худ ва ронанда ба пушти мошин гузаштан хост. Шарофат хануз дуруст нафахмида буд, ки чи иттифок уфтодани хаст, вале хадси онро мезад ва дилаш аз тарс бузург шуда буд ва чашмонаш ба тарзи вахшатнок аз косахонааш берун омада буданд. -Набиё, ин чо набиё!- фарёд зад вай. Вале садои вай дар байни саволхои беохири занони дигар гум шуда мерафт. -Хамин чо мехохи девона. Дафъ шав, либосхои моро мачак мекуни. -Нигах дор мошинро нигах дор, мо берун меравем.- мегуфтанд он ду зан ки нисбатан солашон калонтар ба назар мерасиданд. Вале он яки дигар ки хеле чавон ва сокит нишаста буд, ногахон ба гиря даромад ва руяшро ба дастонаш гирифта: Ман намеравам, пушаймон шудам, намеравам!-гуён фарёд зад. -Баъди паспорт гирифтан, дигар ин харфхо маъни надорад. Бас кун, духтари нава натарсон. Ман ба ту чи гуфта будам, аз хотир набарор.- ба ором кардани вай шуруъ кард ронанда. -Не, не гуфтам, ман намеравам. Марди дигари хануз хам бо харакоти мастона талош мекард, ки ба пушти мошин гузарад ва дастонашро ба тарафи сару синаи Шарофат дароз мекард ва руи уро бо панчаи бузурги худ пушонида навозиш мекард ва ангуштони худро ба дахони вай меандохт ва лабони сурху борики вайро бози мекард. Шарофат аз ин корхои вай тарсида буд ва аз чой такон нахурда мунтазири боз шудани дари мошин меистод. Вай дарвокеъ метарсид, ки мардро бо харакати ночои худ норохат накунад ва дар газаб наорад. Мард на танхо вайро балки ба сару муйю синаи хамаи занони дар мошин бударо мерасид ва нафари наздиктар ба худро мебусид ва ба эътирози вай эътиборе намедод. -Бас кун Аббос, хамаро норохат карди. Ба ин корот дер намешавад. -Ба ман корат набошад, ту ронандагиатро кун. Ки гуфтааст, вай бобой ба хама тозахо аввал шуда даст занад ва мо хамаш саркути вайа чашем.- Бо гуфтани ин харфхо вай ба берун нигарист,- панч шиш дакикаи дигар мондааст, биё-биё духтари нозанин, биё не нагу.- гуён Шарофатро бо ду дастонаш гирифта аз чойяш бардошт. -Дастатро ба ман нарасон, ифлос. Маро сар дех…- гуён чиррос мезад Шарофат. Мард худро комилан ба пушти мошин гирифта буд ва Шарофатро руй ба занон ва пушт ба худаш нигах дошта буд. Дасту по задан ва талоши халоси ёфтани вай занонро низ хашмгин ва норохат карда буд, ки онхо дастони вайро махкам гирифта намегузоштанд харакате карда тавонад. Мард пойчомаи вайро поин кард ва Шарофат аз шарм ва тарс хомуш ва нигарон ба руи занон менигарист ва гуё нигохаш аз онхо мепурсид, чи иттифок меуфтад. Занон бештар ба дастони мард ва харакатхои тез ва бадкахронаи вай менигаристанд то ба руи Шарофат. Онхо бештар ба мард кумак мекарданд, то ба духтари навраси
ба масъала ноошно. Зани нисбатан чавон хануз мегирист ва он ду зан гуё мехостанд ин тамошо тамом нашавад. -Хомила накуни. Хей, хомила накуни. – ба ташвиш афтод ронанда. – Дафъаи аввалаш ба назар мерасад, далел дасти милиса надехи боз. Хей мешунави… Вале хатто агар вайро шунида бошанд хам касе чавобе ба вай намедод. Ронанда нигаронона аз оинаи мошин ба пушти он менигарист ва хар чи зудтар мехост ба манзил расонад, вале дар айни хол вай низ ба шавк омада буд ва ба духтари гирёни чавоне, ки руи худро пушонида бо овози баланд мегирист, нигох мекард ва нигохаш маънихои шабех ба хамин рафтори хамрохашро дошт. -Аз зиндони доими наметарси?-гуфт ронанада бо харос, ки мехост рафикашро аз ин кор боздорад, вале мисли ин ки ба ахмакона будани харфхояш бовар дошта бошад, чавоби канда-канда ва бепарвоёнаи рафикашро бо ороми шунид ва хамчунон даст аз рули мошин набардошта ба ронандаги идома дод. -Ин соати вакт духтари дуруст куча намебарояд,… ва ман ки аз ба зани гирифтани ин тану бадани тоза … бадам намеояд,- гуфт дар чавоб марди тачовузкор ва араки руву пешонияшро ба сурати Шарофат ва китфони худ пок ва каме хушк кард ва охи дарозу сабуке кашид. Гуё бори сангинеро аз души худ дур карда бошад эхсоси сабуки ва шоди мекард. Зани дигари ба вай чашм парронда,- Холо навбати ту будагист? А! Биё, аз катор намон.- Гуфт вай гуё аз ин хама гиряву талоши халосии ёфтани Шарофат ва аз тарсу вахм руи худро пушонида гиристани духтари дигар заррае хам ба вай таъсир накарда бошад. -Зиёд хам дилнозук набош, фардо дар чои бегона бо мардони бегона чи кор мекуни?- шуруъ кард ба насихат он зани дигари, ки ин хама дастони Шарофатро махкам дошта меистод ва рахо кардани хам набуд.- Мардони худамона боз мешиносем. Худо накарда мардони бегоная рози карда натавони ана сиёхии рузата бин. Он чо ба ман нагу ки нагуфти… -Ман намеравам, пушаймон шудам, намеравам. тавба кардам, паспортам кучост ба ман баргардонед. Ман намерав…. -Бас кун, хеъ… бас кун гуфтам, чи ин чо хонаи кудакон буд туба! Хап шав…- шалвори худро боло карда ба фахш гуфтан шуруъ кард марде ки бо Шарофат машгул буд. – Ъохх, ина меган озоди….- вай харфашро тамом накарда мошин бозистод ва ронанда ба суи вай нигариста,- Ту чи тамоми руз бастаги буди, модарата… Бо ин ахвол ина чи хели пеши Вайхо мебарам ман?- ба Шарофат нишон дода гуфт ронанда. -Эъ… чи кадаст инба чикадаст, дуппа дуруст аст бин. Холо дар хона боз Олия дурусттар меорояд мисли мохи равшан! Барои хамин хам аз духтарони чавони чавон хушам меояд. Як камтар рангу бор карди ва либоси хуб пушониди мисли пари мешаванд. Бо ин пирсолон, гуфт вай ба зани нисбатан миёнсоли пахлуяш ишора карда,- хар чи кадар пул сарф куни аз асл бадафттар мешаванд на бехтар. Хамин тавр не?- ба занони пушт нигарист вай. -Хуб-хуб моли тоза диди аз дусти кадим бад харф мезани, аммо ёдат наравад, ки ин чавоно аз вафо хабар надоранд. Рафтем, рафтем аз ин ча берун бароем-е мурдам нафасам аз гарми гашт. -Ууу, ту хам дог шуди мегум. Хмм, пас ман чавон будаам-дия, хеч вакт ба хеч кас вафо накардаам.- баланд хандид мард аз болои зонувони занон пахлу зада ба тарафи берун худро дароз кунон. -Агани чи- чашм парронд зани дигари ва ба камари гафси мард ангушт халлонида. *** *** Хона ором ва бузург буд. Занон Шарофатро шустушуй мекарданд. Вай аз тарс ва нигарони хатто намегирист, хатто намедонист, ки бо вай чи иттифок руй дод ва баъд аз ин чи хохад шуд. Занон вайро хушк карданд ва яктахи зарди дарозеро ба вай пушониданд, ки аз зераш чизе надошт ва аз худро оро дода аз дар берун рафтанд. Шарофат харфи онхоро зиёд мутаваччех намешуд онхо баъд аз ба хона даромадан ба англисии канда-канда харф задан шуруъ карда буданд. Духтари дигари хануз аз гиря хик-хик мекард бо вай монд. -Номат чист? -Шарофат. -Ба он марде, ки туро пешаш мебаранд, эътироз накун, хар чи гуфт хайр гуй. Вай итоатро дуст дорад, хар ки итоат накард мурданивор мезанад. Ман дигар пеши вай намеравам. Хатто кушанд хам намеравам. -Чаро маро пеши вай мебаранд? Духтар ба Шарофат нигох кард -Чанд сола хасти? -Понздах. -Вале он чо дар мошин… бори аввалат набуд- ку? Шавхар дори? -Не. Бори аввали чи? -Он мард бо ту хобид, аз ту хун наомад. Бо каси дигар пештар хобида буди? -Ха. На. Он мард бо ман нахобидааст, вай ба ман тачовуз кард. -Бале, вале боз хам ту омад доштаи, вакте ба ман тачовуз мекард, хеч касе пеши ман набуд. Ман фикп мекардам, ки маро мекушам, вале ин факат…. -дузтар ба дубора гирё шуруъ кард,- … кош мекушт ва хатто мурдаам ба хонаамон мерасид. Холо ба пеши падару бародарам чи хел сар бардошта меравам. -Онхо барои пушти бони ва химояти ту хастанд, чаро набояд ба онхо руирост бинуи ки
бо ту чи карданд?,- аммо Шарофат ин харфро ба духтар нагуфт ва лаб газид, зеро худ хуб медонист, ки на падараш ва на ба бародараш аз ин иттифоки имшаба нахохад гуфт. Онхо хам чи кор аз дасташон меояд. Хар чи бодо бод гуён ба хама чиз худро омода мекард ва далертар мешуд. Дар боз шуд ва зане ноошно аз он даромада Шарофатро аз бозуяш гирифт ва ба суи дар охиста кашид. Шарофат аз паи харакати вай охиста ба рох даромад. Духтар ба хунг-хунги ним хаста ва нимгирямонанд шуруъ кард, гуё бештар фикр мекард то гиря. Хонаи дигар ки Шарофатро аз дари он дарун гузошта дарро аз пушташ бастанд хеле бузург ва хеле зебо чихозонида буд. Шарофат хонае мисли он надида буд. Деворхо зархали ва пуршиша ва телевизиони бузургоинае дар пешгохи он гузошта шуда буд. Хонаро ба се кисм чудо карда буданд, як кунчи он чои нардбози ва чилимкаши, кунчи дигари он барои хурокхурдан ва кунчи дигар хам рахти хоби бузурге гузошта шуда буд. Хона холи ва танхо садои телевизион, ки гурухе аз сарояндагони махалли дар як туи аруси мехонд хонаро пур карда буд. Шарофат аввалин бор буд, ки чунин хонаи ороста ва бузургро медид. Хона ба назараш мисли хонамузеи шоирони дарбории рус мерасид, ки бо диди хоси шаркона ва шохона дуруст карда бошанд. Яке аз пардахои дароз ва сабзи баланд, ки даври хона чахорто аз онхо ба назар мерасид, боз шуд ва марде аз он берун омад. Шарофат аз тарс ба ларза даромад. Мард то наздиктар омад Шарофат онро шинохт. Ин хамон чавонмарди рассоме, буд, ки дар пахлуи Макбараи Сомониён наккоши мекард. -Ту? Ту ин чо чи кор мекуни? Шояд омади боз вараку калам пурси? – Ках-кох зада хандид вай. Ман ин чо дафтар наовардаам. Вале… ки туро ин чо овард? … -Харф зан. Устод коби омади? – наздиктар омада масхараомез пурсиди вай. … -Вале ман вакти зиёде надорам. Харф зан забоната хурди?- асабонитар мешуд рассом. Гуш кун бо инхо хазлу шухи карда намешавад. Ман хам ин чо барои бози наомадаам. Мефахми? Бояд акси туро ин чо болои ин матоъ кашам ва фардо бояд ба фуруш равад. Агар нарафт ва ё ман кашида натавонистам ё хар дуямонро мекушанд ё ки карзи зиёд ба гардани хар ду мебанданд. Холо фахмиди, ки ба дасти кихо афтодаи? … -Ин кадр масъларо осон набин. Ман бояд акси бадани лухти туро ин чо ана ин чо то субх бикашам. Мефахми ин чи маъно дорад? – дастони рассом ба ларзидан даромад. -Охир Микеланчело нестам, ки бо як нафас акси хостани кашам.-садои худро поинтар овард наккош ва ду ангушти ишоратии худро ба ду тарафи асабхои сараш фишор дода худро оромтар кардани мешуд вай.- Ту масъалаи лухт шуданро зиёд сахт нагир.- бо лахни бародарона ба фахмонидан шуруъ кард вай.- Ман ана дар хамин хона акси садто ту баринхоро кашидаам ва хамаашон хам гиря мекарданд. Боз худоро шукр ки ту гиря намекуни. Агар гиря карди бо латту куб оромат мекунам. Ман бояд як аксе барои он ….. худдори кард вай. Матоъ хам баробари ин хама сухбатхо болои чахорчуби бузург пахн ва таранг духта шуд, рангу каламу мукаламхояи зиёди ранголуд ва кутихои худру бузурги анво-аксоми рангхо аз пушти пардахои токчахо бароварда шуд. -Рафтем?- Ишораи шуруъ дод рассом. Вале Шарофат хамон ором ва хайрон ба вай менигарист. Рассом ба вай наздик омад, ду руи вайро бо дастонаш гирифта ба чашмонаш нигарист.- Ман туро хуб мешиносам ва ту хам маро мешиноси, хуб микдоран, ва ин бояд сабаб шавад, ки ман акси хубе бикашам имшаб. Хуб? Хар сухбату харфе аст фардо анчом медихем. Ман медонам, хамаашро медонам, парво накун, ман хастам, … хар чи шуд ва нашуд ман пушти ту хастам. Танхо намегузорам. Хуб? Вале холо хар чи гуфтам гуш мекуни ва хам ба ман кумак мекуни хам ба худат. Рассом то дарачае мутмаин шуд, ки Шарофатро ором кард ва охиста, вале хануз номутмаин ба боз кардани банди муйхояш шуруъ кард. Шарофат харакате хам накард ва каме худро аз пештара оромтар ва дар дасти касони, ба гуфтаи рассом, ошно дида сабуктар шуда буд. Муйхои дароз ва сиёхи Шарофат ба руи синааш афтоданд ва вайро кам-кам аз он чехраи маъмулие, ки рассом мешинохт дигаргунтар намуданд. Наккош камарбанди яктахи уро боз кард ва он бо соддатарин харакат аз китфонаш ба замин шорид ва бадани сафед ва борики Шарофатро лухти модарзод дар ру ба руи чашмони шуълавари рассом гузошт. Шарофат ба чашмон ва ба руи рассом нигарист. Вале рассом гуё уро намедид ва тамоми вучудашро ба тамошои бадани вай махв карда буд ва гуё вай хатто ин чо дар ин хона хузур надошт. Рассом муйхои вайро ба пушт андохт ва пистонхояшро бо оромтарин харакот аз чап ва рост нигарист. Як тори такрибан ба хачми ангушти муйхояшро аз фарки сар аз байни чашмон, руи лабон ва байни пистонхо то ба зери ноф овезон кард. Чанд кадам дуртар рафт ва аз хамаи
пахлухо ба вай нигарист. Ногахон гуё чизе ба ёдаш омада бошад аз хона берун рафт ва зуд бо саросемаги баргашт дар дастонаш яктахи сабзи дарозе овезон буд. Яктахи зардро аз зери пои Шарофат гирфифта дур кард ва яктахи сабзи овардаашро пеши пои вай парешон ва пахн гузошт. Рассом гуё акси оташеро мекашида бошад, ки хамин алъон сухта нобуд мешавад, бо саросемаги бо харакатхои тез-тези девонавор ба омехтани рангхо шуруъ кард ва пушти матоъи руи чахорчуб пахн кардаи худ дакикахое пинхон шуд ва хар замон чанд нигохи тулоние ба Шарофат мекард ва дубора руи матоъ сар хам мекард. Шарофат кам-кам ба харакат медаромад ва бо охистаги ва бо эхтиёти тамом вазни худро аз як пой ба пои дигараш меандохт ва хануз лаб во накарда буд. Дилаш мехост бехаракттарин инсони руи замин бошад. Дилаш мехост, ки ин хама вокеъахо дар хобаш бошанд, дилаш мехост мурда бошад ва дар тобут ором хобида бошад ва наккош бо ин хамин илхом ва суръат аз у наккоши кунад. Аз ин холат ва аз ин тахаёри наккош як хисси ифтихое дар дили у бедор шуда буд ва худро дар як хоби ширин тасаввур мекард. Кош ин наккош шавхари у мебуд. Ин орзхуи ногахони Шарофатро ба тамоми лахзахои дидори худ бо наккош баргардонид. Ба назараш чунин мерасид, ки вай дар назари ин наккош ба воя расида бошад ва гуё танхо хамин наккош аз олами нихонии вай бохабар бошад, уро ба худ монанд медид ва хамчунон танхо ва дар банди орзухои бегона ба мардуми атроф. Хурдтарин харакат вайро ба зиндаги ва нигаронихо бармегардонд. Ба хонаводааш, ба падараш, ба устодаш ва ба хамаи он мардуми ба вай наздике, ки аз тамоми вокеъоти имрузии бо у рух дода бехабар буданд. Чи рузи дарозе буд, ба худ вахшат мекард вай. Дар хайрат мемонд, ки одам чи кадр бади метавонад дар як руз анчом дихад, вале хатто барои як неки хам вакт надорад ё вакт намерасад. Набояд шеърамро пора мекардам. Ин корам хатман бар хилофи хостаи устод буд, вагарна ин хама тасодуфоти бад ба вай рух намедод. Соат чанд бошад? Охиста ба худ меомад вай ва фикри баргаштан ба хона ба сараш зада буд. Вале хатто худ низ дар хайрат буд, ки чаро ин кадр итоаткор аст. Чаро талоши гурехтан намекунад. Кучо хаст вай? Ин хонаи кист? Чаро ин рассом, ки хатто номашро ёд надорад ин чост?.. Чаро ин кадр ба ин наккош одат кардааст, мисли ин ки тамоми умр бо у ошно бошад ба у хисси наздики мекунад ва чаро ин кадар итоаткор шудааст?.. -Биё, бин!- окибат рассом сар бардошт ва руи матоъро ба суи Шарофат баргардонид. – Чи хел аст? А? Чи мегуи? Ба чанд пул меарзад? – каме хомуш монда баъд аз охи сарде – Агар ба ман мебуд, хеч вакт намефурухтам. Ин бехтарин кори ман аст. Шояд ягона кори ман бошад ки бидуни шарм ва тардид номи худро пои он бинависам. Акс тамоман шабехи Шарофта буд, вале дастонаш ба суи сараш баланд бардошта дар холати даъваткунандае бо лабони боз ва он тори муйи овезон аз байни абруву чашм ва пистонхояш уро хеле бузургтар аз синни худ ва зеботар аз вокеият намоиш медод. Чашмонаш нимпуш ва сараш ба тарафе тоб хурда буд, ки барчастанихои баданаш ба рохати намудор мешуд. Ногахон Шарофат ба худ омад. -Ин ман нестам? -Ки хаст пас? Агар ин ки ру бу руи ман истодааст туи, пас ин хам туи. Шарофат ба суи оинаи бузург ки дар рохрави ба ин хона дида буд, давид ва ру ба руи оинаи бузург истод. Чашмонаш гуё бовар намекарданд, вай лухти модарзод бо муйхои дарозу сиёх, камари борик ва пистонхои гирди нугтез … Хеч вакт вай ба бадани худ эътибор надода буд. Хеч вакт худро бо ин пурраги надида буд. Хар дафъае, ки вакти шустушуй медид ин гуна ба назараш намерасид. Ё шояд вай хамин имруз ба ин киёфа даромад? Вай пистонхояшро бо кафи дастонаш пинхон карда ба суи утоке, ки он духтари нимошно буд давид. Вале хона холи ва касе дар он ба назар намерасид. Аруси -Гуфтам, ки дар болои Манори Калон субхро пешвоз гирифтам. -Пулхоро чи гуфтанд? -А, пулхоро нишон надодам. Хеч чиз хам нагуфтам. -Хуб холо фикр мекуни рози мешаванд ки ту зани ман боши? -Намедонам. Ман ки ин чо дустписаре хам надорам ва касе хостгори наомадааст, то хануз албатта. Шояд хам омада бошад, вале намедонам.- бо карашма гуфт духтар ва наккош низ хаёлшро рохаттар кард, ки духтар нисбат ба у назари баде надорад… -Азиз, оо, Азиз, биё туро чег зада истодаанд.- Садое як нафар аз мехмонон наккошро ба хона даъват кард. -Чи шуда бошад?- бо каме нигарони пурсид Шарофат. -Хатман рози мешаванд. Наккоши машхури Бухоро хостгори мебиёяву рози намешанд, пас туро мехоханд бехтар аз ман ба ки бидиханд? А?- гуфт синаашро шухиомез ба пеш дамонида ва бо итминони хотир хар ду хандиданд. -Рав- рав аз туй пеш нагора назан. – хандида гуфт Шарофат. -Агар рози нашудан ман хамаашро гуфта медихам. -Он вакт н
охуни маро хам нишон намедиханд ба ту ва зор шуда мемони.- бо ноз гуфт Шарофат ва гуё бовар дошт ки хатман падараш розигии худро барои издивочи онон додааст. -Нохун будаст, кош як нусха аз он акси ту медоштам ин чо бо худам ва ба пеши падару модарат мегузоштам, он вакт медиди ки чи гуна бе чуну чаро рози мешуданд ва аз бахри калинат хам менузаштанд. Шарофат якбора иваз шуд ва руяшро суи дигар гирифт, гузашта дар зехнаш зинда шуда буд. Ачаб, чи кадр зуд гузашт ва кариб фаромуш шуд. Агар худашро мекушт чи мешуд? Агар Парисо намебуд вай на ин ки аз Манори Калон субхро тамошо кунад, балки худро поин андохта ба хама фикру гумонхои худ ва ба хама тарсу вахми худ хотима мебахшид. Намедонист худоро шукр гуяд ё на. Дилаш ва фикру эхсосоташ боз ба хамон замони дуре, ки дар кучахои дароз ва бузурги Бухоро дар бехтарин ва гаронтарин мошини шахр тачовузаш карданд ва баъд акси урёнашро барои хоричиён фурухтанд. То хануз намедонист, ки онхо кихо буданд ва Парисо холо кучо бошад. Дилаш мехост баргардад ва ин дафъа бо чашми боз ва дили огох ба он хама нафарон ру ба ру бошад. Ба мухаррири “Бухорои Шариф” дубора ру ба ру гардад ва бипурсад, ки чаро хеч шуморае ба вай нафиристод? Чс шуд он хама арзи холи у ва навиштахои у дар бораи устодаш ва иттифоки бади бо вай руй дода? Нерухое дар вай бедор мешуд ва эхсос мекард, ки холо дасташ ба интиком мерасад ва аз чой бо шаст баланд шуд: Бояд ба ин наккош издивоч кунад ва худро аз чахорчуби фарзанди ва духтари берун бикашад, хар чи ба пеш омад дигар бадтар аз он чи омада нахохад буд. Ба хамаи зарбахои зиндаги омода ва бехарос шуда буд. Аз сари зонуяш дафтаре уфтода буд ки кабл аз омадани наккош дар он чизе менавишт. Бод бо варакхои он нарм-нарм бози мекард, аммо сахифа гуё сангин бошад, онро батамом аз чой бардошта наметавонист. Сахифа аммо сангин буд ва сангинтарин холати рухонии Шарофатро дар синаи он тарсим буд. Бо дастхатти бетартиб ва парешон ин мисраъхл ба назар меомад агар касе ба он дафтар менигарист, аммо касе ба он наменигарист: Ман хамон хокам, Ман хамон хокам, Калби ман пора-пора. Доги кист ин ки дар синаи ман меруяд?.. (идома дорад)