Search
Close this search box.

ریگستان

نوشته‌های شهزاده سمرقندی

Чи гуна бичангам бо ин бедод

Кистанд инхо ки аз гафлати мардум истифода мекунанд ва тамоми мамлакатро ба ноороми мекашанд. Ба худ чи ном додаанд ва дар сар чи фикрхое мепарваранд, ки ин кадр пур аз неру ва итминон ба пои марги худ ва дигарон мераванд. Чи фалсафае дошта бошанд пеши худ ки онро аз чони кудакон ва занон ва модарони худ ва бародарон ва тамоми наздикони хеш низ азизтар медонанд ва тамоми мукаддасотро ба пои тардид бурдаанд ва бетардид фурухтаанд. Ман барояшон афсус мехурам ва аз ин маризии магзи онон хар лахза дар харосам. Охир ки метавонист аз ин бомбгузории бозори Чорсуи Тошканд чилугири кунад ва ки метавонист бигуяд он пирамарде ки хангоми бомбсози дар Бухоро таркида ба чихо фикр мекарда ва барои кихо ва ба касди кихо он бомбхоро месохтааст? Ба назар мерасад ки хама ба хадс задан ва таъриф кардани ин хама инфичорхо дар саросари дунё худро гул мезананд ва аз сояи худ низ меларзанд. Намедонам чаро фикр мекардам баъд аз инфичор дар Мадрид навбат ба Ландан мерасад ва дар кунчи дилам хануз як оромиши амике вучуд дошт. Аммо чаро боз Тошканду Бухоро?! Давлати Узбакистон ки ин хама сол хануз он инфичори бар касди чони райисчумхури худро аз ёд набурда буд ва мардуми кишвари худро баробари мардуми чабрдидаи афгону точик зери фишори сахти чи рухи ва чи махдудиятхои танги хукуки гузошта буд. Ба назар мерасид соли гузашта каме ором ва каме панчахои чафо сусттар шуда буд, аммо боз бо ин хаводис боз як соли чадиди пур аз махдудият ва пур аз шиканчаву озори мардуми бугунох шуруъ гардид. Хатто андешааш сахт ва азиятовар аст. Ин чо дар Ландани ором ва абри худро ноором дидам ва аввалин коре ки баъд аз ин хабари шум анчом додам занг задан ба модарам буд. -Модар, хуби?! Падар ва хамаи дигарон хубанд? Самарканд ором аст?!. -Худоро шукр. Аммо чи касе метавонад дар ин замон хотири худро чамъ дошта бошад. Ман хамеша ба худ мегуям дар дил бояд барои хамаи тассодуфоте ки ё зиндагиятро месозад ва ё месузад омода боши. Аммо бо хамаи ин хозири ва бедори ва огохи аз он ки ин чахон барои бохтан аст, боз хам омода нестам ки Самарканди худро вайрона ва мардуми онро мотамзада бибинам? На ва хазорон бор на! Мо форсизабонон аз хазинаи чон ва фарханги хеш хамин бас аст, ки Афгонистонро ин хама сол курбон ва туъмаи ахриман кардем. Дигар барои хеч талаф ва суг на калби мардуми афгону точик чой дорад ва на мардуми эрони. Дилам мехохад ором нанишинам, дилам мехохад бар мукобили ин бедоди ва ин хама курбонихои бегунох кореву меборизае анчом дихам. Аммо оё мешавад донист ки ахриман дар кадом шонаат биншастааст ва калиди чони у кучост?..

یک پاسخ

  1. كريم شفائي
    karimshafaee@yahoo.com
    1
    من كيمين قاپي سين دويوم؟
    نمي دانم چرا همه رودهاي جهان به قلب من مي ريزند
    و همه پرنده هاي عالم در قفسه سينه من به پرواز در مي آيند!
    چشمان من آيا قدرت باريدن اين همه آب را خواهند داست؟
    آرواره هاي خسته من خواهند توانست آواز اين همه پرنده را از ميان لب ها فرياد كنند؟
    خدايا اينجا چه خبر است،
    هزاران كودك ترسيده در كنج دلم كز كرده اند!
    آخر مردمكان خون گرفته ديده گانم را چقدر به چرخش درآورم
    تا نگراني آنها را باز تابم؟
    اينجا زيارتگاه كدام امامزاده است
    كه اين همه آشفته دل بر آن دخيل بسته اند؟
    اين پارچه هاي سبز، آبي، زرد، قرمز،
    اين دردهاي رنگارنگ!
    آن دست هاي مهرباني كه
    اين همه زخم را مرهم خواهد نهاد،
    كجاست؟
    دستان من كه حتي نتوانستند لرزش از لب هايم بگيرند!
    من به كجا پناه برم؟
    چرا هر رهگذري كه از كوچه ما مي گذرد
    در خانه مرا به صدا در مي آورد؟
    كسي به من بگويد:
    من كيمين قاپي سين دويوم؟
    2
    باد مرا به كجا مي برد؟
    كاغذي مچاله در گوشه اي
    برگي افتاده از شاخه اي،
    باد مرا به كجا مي برد؟
    3
    من قصه هايم را به كه بگويم؟
    گوش هايم خسته اند
    از صبح تا شب- از شب تا صبح
    هزاران دهان ملتمس قصه خود را بر من مي خوانند
    وهزاران جان خسته بار خود را بر دوش من مي گذارند
    من قصه هايم را به كه بگويم
    من سنگيني روي شانه هايم را به كجا برم
    من ناغيل لارين هانسي قاري ننه سي نين ائوينه پناه آپاريم
    سويوق ال لريمي كيمين گوزونون ايشيقيندا قيزيشديريم
    4
    از خنديدن مي ترسم! از گريستن مي ترسم!
    از خنديدن مي ترسم!
    از گريستن مي ترسم!
    چشمي خندان و چشمي گريان،
    لرزش لب هايم چه مي خواهند از من؟
    دست هايم را كجا پنهان كنم،
    پاهاي سراسيمه ام را به كجا برم؟
    5
    عاشق لال!
    مي گويند از عشق سخن مگوي
    راز دل با لب ها در ميان مگذار،
    آخر عاشق لال مگر كسي ديده است؟
    6
    دهان باز كن!
    گوش هايت را چرا مي گيري؟
    دهانت راباز كن!
    همهمه اي كه كلافه ات كرده است
    صداي آشوبي نيست كه در دوردست ها برخاسته!
    مويهء بغض فروخورده اي است
    كه در گلو خفه كرده اي!
    پنجره هايي را كه بيهوده بسته اي، باز كن
    بگذار فريادت گوش شب را كر كند!
    7
    ويراني همين نزديكي هاست
    هزارآيينه در برابرت قد كشيده اند
    تا كابوس هايت را تكثير كنند

    خيابان ها تهي است
    اما هزار شبح از برابر چشمانت رژه مي روند

    طبال بر طبل مي كوبد
    و صداي دمادم كوبش ضربه ها تو را از خود تهي مي كند

    ويراني همين نزديكي هاست،
    پاهايي كه به سختي تو را پيش مي برند
    يادگارهاي مهيب يك زلزله اند

    لباس هايت را بيهوده مي تكاني
    غباري كه بر چشم و ابرويت نشسته است
    از درون تو بر مي خيزد

    وقتي بايد مرد تا زيست
    همان بهتر كه نميري تا نزيي!
    8
    آلزايمر
    بلندگوها بيهوده نام مرا تكرار مي كنند،
    در اين ازدحام شب عيد
    چه كسي به ياد من خواهد بود؟
    چه فرقي مي كند من پيراهن آبي پوشيده باشم
    يا شلواري به رنگ قلوه سنگ هاي اين پارك گيج و خسته؟
    وقتي عشق آلزايمر گرفته است
    چه فايده كه از بلندگوها جار بزنند
    مردي كه گم شده
    مثل بچه ها رفتار مي كند و
    نام دختري را به زبان مي آورد كه سال ها پيش
    در همين پارك گم شده است؟!
    9
    كلاهي در باد، چتري در باران
    پنجره ها را باز مي كني
    و از رهگذراني كه باد- كلاه هاي شان را برده
    با اضطراب مي پرسي:
    شما كه تو راه مي آمديد
    نديديد باد دختري را با خودش ببرد؟

    وقتي هزار بار اين پرسش را
    از هزار رهگذر آشفتهء باد پرسيدي
    آن وقت نوبت من خواهد رسيد
    كه پنجره ها را باز كنم
    و از رهگذراني كه هيچ وقت باران- چترهاي شان را خيس نكرده
    با نگراني بپرسم:
    شما كه تو راه مي آمديد
    نديديد باران مردي را با خودش ببرد؟

    باد ها دختران خدا را با خود به آسمان مي برند
    و باران هاي بهاري مردان خدا را از روي زمين مي شويند

    باراني كه مرا از روي خاك شست و برد
    اشك هايي بود كه از چشمان تو مي باريد-
    پس از آنكه من تنها و غريب مردم
    بر روي خاكي كه هنوز گرماي نگاه تو را داشت!
    10
    پيش از آنكه من بميرم، چيزي بگو!
    من با نگاه روشن خويش
    راهي خواهم گشود براي فردا هاي تو-
    از ميان تاريكي هايي كه تو را احاطه كرده اند
    و چنان آرزومندانه دعايت خواهم كرد
    كه مطمئن باشي خون زندگي
    همواره در رگ هايت جريان خواهد يافت-
    اما من كه
    زماني طولاني عاشقت بوده ام،
    چنان درسپيدي گذر زمان گم خواهم شد
    كه تو حتي در ميان دفتر خاطرات كهنه ات هم-
    نشاني از من نيابي!
    من خواهم رفت
    و تو شادمانه بال و پر خواهي گشود
    و همچنان از سرسره زندگي پايين خواهي لغزيد
    و فراموشت خواهد شد-
    كه چه معصومانه دوستت داشتم!
    بعد در ميان آن همه ازدحام و هياهو،
    گردش دوار چرخ فلك تو را به اوج آسمان خواهد برد
    و تو از آن بالا-
    مردي را نظاره خواهي كرد
    كه به دنبال رويا هاي گم شده خود مي گردد!
    من خواهم پذيرفت،
    من خاموشي سرد كوچه ها را باور خواهم كرد
    و با آيينه اي كه دم به دم
    سپيدي موهايم را به من يادآور مي شود-
    دوست خواهم شد
    و عصاي پيري ام را كه در پاي پله ها انتظار مرا مي كشد،
    مهربانانه به مشت خواهم فشرد
    و با چنان هراسي از پله ها بالا خواهم رفت
    كه انگار هر لحظه ممكن است به پايين سقوط كنم!
    اما مي دانم-
    سقوطي در كار نيست!
    هيچ كس مرگ انسان را به حساب شكست او ننوشته است
    و هيچ نكير و منكري در آن صندوقخانه سرد و تاريك و تنگ،
    آدمي را به خاطر نا به هنگام مردنش مواخذه نخواهد كرد!
    اما من دلم نمي خواهد دو تا مزار داشته باشم،
    يكي در گورستان شهر
    و يكي در دل زنگار گرفته تو!
    پيش از آنكه من بميرم،
    چيزي بگو!
    11
    ما با خود رفتگانيم!
    ما با خود رفتگانيم
    وآنچه از ما بر جاي مانده است
    پيكري است تهي،
    با حفره هايي در صورت
    كه مي گويند روزگاري درآنها درخشش عجيبي بود
    ازچشم هايي كه از حادثه عشق تر بودند
    و خدا را در چند قدمي خويش مي ديدند!
    12
    گوش كن، صداي گريستن باد است كه تو را به سوي خود فرا مي خواند
    بي گاهان
    آنجا كه مانده اي كه- بي رنگي آسمان
    از غروبي پيش رس حكايت دارد
    يا طلوعي به تاخير افتاده،
    در آنسوي كوه ها
    چگونه آواز خواهي خواند
    وقتي همهء شعرهايي راكه برايت خوانده ام
    فراموش كرده اي؟
    و نمي داني سياهي يي كه در چشم انداز مضطرب نگاهت گم مي شود
    جنازه اي است كه تابوتش را با دست هاي خودت ساخته اي!
    به همهمه هاي باد دقت كن
    كه در مسير عبوراز شهري گم شده
    هزار پچپچه و نجواي پنهان را با خود آورده
    كه خبر از گريه تلخ مردي درخلوت شب مي دهد!
    13
    دلشوره هاي باد
    آوار سكوت
    در گلوي فرياد بغض كرده است.
    هياهوي ديروز
    در پچپچهء امروز
    سنگيني حادثه را نجوا مي كند.
    دستي از پشت خاطره بيرون مي آيد
    بر وهم خالي خاك مي رويد
    و آنگاه
    از سرانگشت خيال دشت
    خون سبز جاري مي شود.
    پچپچه گل مي كند
    زمزمهء آواز در نجواي شوق به رقص در مي آيد
    و آنگاه
    آن سرود پير
    از پشت شعله سر بر مي كشد.
    كسي از ميان خاكستر مي خواند
    و كسي در پهنه دشت
    به خاك مي نشيند
    و تهيدست آفتاب شب
    در هياهوي فردا طلوع مي كند.
    14
    ستاره اي بر پيشاني ماه
    تو سوي چشمانت را از كدامين ستاره به وام مي گيري
    كه اين چنين بر پيشاني ماه مي درخشي؟
    15
    وقتي شاعر جنازه اي بيش نيست
    وقتي من شعر گفتن بلد نيستم
    زماني كه تو شعر خواندن نمي تواني
    شاعر جنازه اي بيش نيست
    16
    من از زبان تو سخن خواهم گفت!
    دلواپس مباش
    حرف به حرف آوازت را از لرزش لب هايت مي خوانم،
    نمي خواهد صدايت را بلند كني
    كه فرياد عشق ات را بشنوند:
    صداي ازدحام خيابان ها اجازه نخواهند داد
    تو سرود مهرباني ات را به گوش ديگران برساني!
    همين كه من بفهمم كافي است،
    شعر من همواره از زبان تو سخن خواهد گفت!
    17
    گريه هاي تو آبم مي كنند!
    به خدا آب مي شود
    همه شفافيت سيماي غرور
    وقتي تو خاك مي شوي بر آستان عشق
    و پرواز مي دهي
    بال بال عاطفه ها را
    در قطره قطره اشك هايت
    18
    كابوس هاي بهاري
    بال هاي تو سوخت
    ساق هاي من واريس گرفت،
    روياهاي بهاري مان كابوسي بيش نبود!