8 марти соли 1984 ва ё Имомали Рахмон макоми занони Точикро 100 сол акаб бурд

وقتی هشت مارس می شد تمام نگرانی ام این بود صبح زودتر از مادر بیدار شوم و خانه هارا و حولی را جارو بزنم و دسته ای گل در گلدان ها بگذارم برای مادر عزیز که خیلی دوست اش داشتم و همیشه در بیان این احساس خود کم آورده ام. هیچ بار هم نتوانستم زود تر از او بیدار شوم.

در روزهای جشن اولین نفری که در می زد برای تبریک مادر و ما پنج نفر دختران کوچک او، شوهر عمه ام  بود که چون سن زیاد داشت ما او را نصرالله   بابا، یعنی پدربزرگ می گفتیم. چون بزرگسالتر از او کسی نداشتیم در خانواده مان.

نصرلله بابا در جنگ دوم جهانی شرکت کرده بود و لباس سبز حربی داشت که همیشه در جشنها آنرا به بر می کرد و سر سینه اش تمام نشان های دوران جنگ و بعد از جنگ برای خدمت های برای جامعه انجام داده اش را اویزان می کرد. ما همیشه دوست داشتیم اورا با این لباس ببینیم. احساس غرور به ما کمسال ها دست می داد.

هشت مارس سال 1984 بود و 10 سال داشتم نصرلله بابا برای تبریک آمد و مادررا در حال تمیز کاری دید و با لباس های خانگی. با سرزنش گفت که این شیوه زن بودن است که حتا در روز زن نیز به همان کارهای معمولی خود مشغول هستی؟ وی گفت زنان دنیا برای رسیدن به این روز زحمت زیاد کشیده اند به قدر آن برس! مادر خجالت زده به او گفت بچه ها هنوز کوچک اند و راه دیگری ندارد به جز این که خود این کاررا انجام دهد.

حالا از خود در شگفتم که این لحظه را چه طور در یاد دارم. بین آن همه اتفاقات این لحظه چرا برای من ده ساله مهم بوده که در یادم مانده است.

شاید برای این که هیچ وقت دستیار مادر نشدم و هیچ وقت تلاش نگردم اورا در کارهای خانه کومک کنم. شاید به آن دلیل که او خود مرا با شیوه به بار آورد که مثل او نباشم. همیشه هم تکرار می کرد مثل من نشو.

حالا باز هم تنهاست بعد از بزرگ کردن 5 دختر باز هم خود صبح هشت مارس بیدار خواهد شد و حانه هارا تمیز خواهد کرد.

گل صدبرگ را دوست دارد. صدبرگ سرخ و قد بلند.

یادم هست با برادر ام رفته بودیم بازار برای خریدن صدبرگ سرخ و روز هشت مارس نرخ گل چنان گران بود که ما نتوانستیم برایش دسته صدبرگ بخریم و سه دانه خریدیم. از بازار تا خانه راه دراز بود و یکی از گل ها در راه شکست و ما دومی را دور انداختیم چون شنیده بودیم گل را جفت هدیه نمی کنند.
یک گل در آفتاب پجمرده را تقدیم مادر کردیم و مادر آن قدر خوشخال شد که من هیچ یادم نمی رود.
وقتی به او گفتیم که سه تا خریده بودیم و یکی شکست و دومی را دور انداختیم، گفت به خاطر هیچ قاعده ای گلی را و یا دلی را آزار ندهید.

من هنوز از آنکه گل صدبرگ را دور انداختیم احساس خوبی ندارم و نمی دانم چرا این کاررا کردیم.

بسیار دوست دارم که گلدان های مادر پور از گل های ترو تازه صدبرگ باشد و امید دارم که به همه آرزوهایش، آن آرزوهای که برای خود اوست نه برای خوشبختی ما فرزندان اش عملی شود.

امیدوارم روزی یاد بگیرد که خود خواه شود و دنبال آرزوهای خود رود آن ارزوهایی که به خاطر ما فرزندان هیچ وقت دنبال نکرد.

اما بد تر از این حس این است که امام علی رحمان ریسجمهور تاجیکستان دو روز پیش موفق شد که روز بینالمللی زن را به روز مادر تغیر دهد و با این کار اش مقام زن تاجیک در جامعه را 100 سال عقب برد. به خود فکر می کنم که اگر کسانی مثل نصرالله بابا به ریاست می رسیدند دنیای ما زنان و درگیری های ما حتما فرق می کرد. زن فقط مادر نیست. یکی از دوستان برایم نوشت که مادرم در یکی از برنامه های تلویزیونی سمرقند شرکت کرده و زنبورک نواخته و از روزگار زنان دهات گفته و من مطمئن ام که در آن لحظه مادر احساس خوشبختی می کرده است چون وقتی من مجری برنامه فرهنگی همان تلویزیون بودم مادر مثل یک مشوق و مبلغ حرفه ای همه را پای تلویزیون می کشید. حالا مادر وقت و فرصت دارد که فارغ از مادر بودن دنبال نقش اجتماعی خود برود. امامعلی رحمان اما مادرانی مثل مادر مرا که می خواهند نقشی بجز مادر بودن هم داشته باشند به همان نقش برگردانده است.

_____________

8 марти соли 1984

Ман хашт сол доштам ва субхи 8 март бо модар машгул ба тамиз кардани хонаву чо будем ки мисли хамеша шавхари аммам Насруддох бобо барои табрики модар омад ва модарро дар холи тамиз кори дид. Гуфт келиг хатто дар рузи 8 март низ тамизкори мекунед, хуб нест ин рузро бояд кадр бидонед барои ин руз занони чахон захмати зиёд кашидаанд. Як чизи ба ин шева ки вакте у рафт модар ба гиря нишаст.

Холо инхоро ки менависам ин сахна дакиктар ба ёдам меояд ва мефахмам ки чаро барои як духтари дах сола ин иттифок мухим будааст ки дар ёд супурда.

Модар хамеша талош мекард ки мо панч нафар духтаронаш мутафовит аз у б бор оем. Мо хам хамин тавр ба бор омадем ва бидуни хеч як аз  истеъдоди у. Модар дар овозхондан, наккоши ва доира навози дар махалмон хамто надошт ва холо них надорад. Аммо хеч вакт

Холо ки инхоро менависам дусте аз Самарканд бароям навишт ки модар дар телевизиюни Самарканд чанг навози карда ва дар барномаи вижаи занон ширкат кардааст. Медонам ки чи кадар худро хушбахт медонад чун хамеша мехост ба хунари у тавачух шавад  дар тули чавониаш ба он мувафак нашуд.

Хасрати модар аз ин ки ин рузхо жар чавонии у иттифок науфтод чигарамро кабоб мекунад. Модар намунаи хуби як зани фидокори точик аст ки истъдод ва орзухои худро зери по кардааст ва дар охирин мархала гузоштааст.

Имруз мехмони телевизиюни Садои Омрико будам дар барномаи "Зани Имруз" ки барандаи он Мохмунири Рахими аз дустони ман аст. Дар тули ин барнома хамааш ба он харфхои Насрулло бобо фикр мекардам ки гуфт занони чахон барои расидан ба ин руз зиёд захмат кашиданд ба кадри он бирасед. Ва ба ин ки Имомалие Мухтарам бо ин карори ахмаконаи табдили рузи зан ба рузи модар хамаи занони Точикистонро сад сол акаб бурд.